Việc hình thành và trau dồi các kỹ năng sống cơ bản cho trẻ là điều vô cùng cần thiết bởi kỹ năng sống chính là những hành trang cơ bản để các em bước vào đời. Có thể kể tới những kỹ năng cơ bản cần thiết cho trẻ hiện nay như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng bản vệ bản thân, kỹ năng thuyết trình,… Mà các kỹ năng này rất cần thiết cho trẻ khi trẻ sống trong một tập thể.
Kỹ năng sống
Kỹ năng sống là các kỹ năng cá nhân trong giao tiếp hằng ngày nhằm giải quyết các công việc hay các tình huống trong cuộc sống hiệu quả; tích cực vận dụng các kiến thức đã học vào đời sống thực tiễn; kỹ năng tâm lý xã hội để quản lý bản thân hay tương tác với mọi người xung quanh,…
Dạy trẻ kỹ năng sống từ sớm không phải là ép trẻ phải làm những việc mà người lớn muốn mà là dạy trẻ có ý thức được những gì trẻ cần làm và thực hiện chúng đúng cách. Chỉ như vậy những kỹ năng của trẻ mới được hình thành và nó sẽ theo trẻ đến suốt cuộc đời.
Hiểu đơn giản là việc trang bị kỹ năng sống cho trẻ từ sớm chính là việc đưa hành động vào ý thức, nếu làm được điều này thì bố mẹ hay thầy cô giáo đều có thể dạy kỹ năng sống cho trẻ một cách đơn giản.
Tại sao nên rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ từ sớm?
Ở độ tuổi mầm non, trẻ đã có khả năng học hỏi và ghi nhớ những trải nghiệm thực tế vô cùng nhanh chóng. Những kinh nghiệm này sẽ là nền tảng xây dựng tính cách cũng như những thế mạnh của bé sau này.
Việc hình thành các kỹ năng trong cuộc sống và học tập là nền tảng quyết định quá trình phát triển nhân cách sau này của trẻ. Qua đó, các con chủ động và có khả năng giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, tự tin nói lên quan điểm của mình. Trẻ được trang bị kỹ năng sống cũng có khả năng tự lập cao, biết tự chăm sóc bản thân và sống có trách nhiệm với bản thân cũng như những việc mình làm. Bên cạnh đó, kỹ năng sống cũng giúp con biết cách ứng xử và giúp đỡ mọi người xung quanh. Đây đều là những điều cần thiết để con hòa nhập với xã hội, tự tin thể hiện bản thân.
Các kỹ năng cần trang bị cho trẻ
Việc chỉ tiếp thu kiến thức từ sách vở sẽ không đủ được. Vì vậy mà nhiều thầy cô giáo và các cơ sở giáo dục mầm non đã đưa các kỹ năng sống vào việc nuôi dạy trẻ.
Tuy nhiên, một số ít trong đó vẫn chưa có các phương pháp phù hợp dẫn đến hiệu quả trang bị các kỹ năng cho trẻ còn chưa cao. Vì vậy mà cần trang bị các kỹ năng sống cho trẻ từ sớm để trẻ có thể thích nghi với sự biến đổi của môi trường xung quanh.
Khả năng lãnh đạo
Một trưởng nhóm hay người đứng đầu trong các tổ chức đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Một đội nhóm, một tổ chức không thể hoạt động tốt nếu không có một người lãnh đạo tốt. Khả năng lãnh đạo sẽ xây dựng cho trẻ sự tự tin và phát triển bản thân tốt hơn.
Trẻ làm tốt vai trò nhóm trưởng, biết động viên nhóm làm tốt công việc và gắn kết các thành viên với nhau. Trẻ có kỹ năng lãnh đạo tốt sẽ đạt được nhiều thành công trong học tập và các hoạt động tập thể khác. Trẻ được rèn luyện khả năng lãnh đạo thường xuyên sẽ mang lại nhiều lợi ích cho trẻ sau này.
Làm việc nhóm
Làm việc nhóm cũng là một trong những cách giúp trẻ ý thức được việc mình cần làm, học tập chủ động và có kết quả hơn. Sự hợp tác trong công việc, học tập và nghiên cứu là một trong những phương pháp tốt nhất để đi đến thành công.
Trẻ em nên được thầy cô định hướng và trau dồi những kỹ năng học nhóm, làm việc nhóm ngay từ khi các em còn ở độ tuổi mầm non. Điều này không chỉ giúp cho trẻ hòa đồng hơn với những người xung quanh mà còn giúp cho trẻ có được kết quả tốt nhất trong học tập và lao động. Làm việc nhóm sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp, biết cách tự khẳng định bản thân mình trong môi trường tập thể, đồng thời giúp trẻ có thể phát huy cá tính, sự sáng tạo, biết hợp tác với những đứa trẻ khác để hoàn thành những công việc chung.
Công bằng
Để hiểu về công bằng, trẻ phải nhận biết và được đối xử bình đẳng. Khi đã bình đẳng thì bản thân trẻ sẽ tự nhận thức về nhu cầu bản thân khác nhu cầu của những trẻ khác. Khi đó, tự bản thân trẻ sẽ nhận thức cho đi để có sự công bằng.
Người lớn thường nhận định rằng trẻ em là sẽ những đứa trẻ rất ngây thơ, trong sáng nhưng bên cạnh đó trẻ em cũng có sự ích kỷ rất lớn, và nếu như không được giáo dục từ sớm rất có thể trẻ sẽ trở thành một người sống chỉ nghĩ đến bản thân và luôn luôn đố kỵ với người khác. Trong những buổi chơi tập thể, học tập trên lớp khi các bạn khác được thầy cô khen ngợi mà chỉ một mình trẻ bị thầy cô phê bình thì bạn đó có thể sẽ đố kỵ và phản ứng lại ngay lập tức nếu không được rèn luyện về sự công bằng. Chính những lúc như vậy, thầy cô không nên giận dữ hay quát mắng mà cần giúp trẻ hiểu về sự công bằng.
Các kỹ năng nêu trên được trang bị, rèn luyện tự nhiên thông qua các giờ học, trò chơi ở trường. Tuy nhiên, nếu trẻ chỉ nề nếp ở trường thôi là chưa đủ. Để thật sự nâng cao các kỹ năng đó, ba mẹ cần tạo điều kiện cho trẻ thực hành những kỹ năng sống đã được học ở nhà. Có như thế trẻ mới có thể tạo thành nề nếp tốt và sử dụng thành thạo các kỹ năng sống. Giúp trẻ tự tin, phát triển toàn diện và biết tự bảo vệ sự an toàn cho chính mình.
Content by Nguyễn Thị Hải Yến