Tại Việt Nam tình trạng vi phạm bản quyền sách diễn ra một cách phổ biến và rất khó phát hiện. Nhiều trường hợp vi phạm nhưng chưa được xử lý một cách triệt để, thời gian xử lý kéo dài gây ảnh hưởng đến quyền của người bị xâm hại, ý thức và hiểu biết của người dân. IPER xin được liệt kê một số trường hợp vi phạm bản quyền sách dưới đây.

Tiểu thuyết “Harry Potter” của tác giả J.K. Rowling bị sao chép và phát hành trái phép

Trường hợp “Harry Potter” của tác giả J.K. Rowling bị sao chép và phát hành trái phép đã là một trong những vụ việc lớn nhất và gây nhiều tranh cãi nhất trong lĩnh vực bản quyền sách.
Năm 2003, một nhà xuất bản ở Thái Lan đã bị kiện vì sao chép và phát hành trái phép cuốn sách “Harry Potter và Hội Phượng Hoàng”. Cuối cùng, nhà xuất bản này đã đồng ý trả cho tác giả J.K. Rowling khoản tiền bồi thường và xóa bỏ các bản sao không hợp pháp.
Năm 2004, một trang web ở Mỹ đã bị kiện vì cho phép người dùng tải xuống các cuốn sách “Harry Potter” sao chép và phát hành trái phép. Trang web này đã đồng ý trả cho tác giả J.K. Rowling khoản tiền bồi thường và cam kết không tái phạm.
Năm 2007, một người đàn ông ở Anh đã bị kết án vì sao chép và phát hành trái phép cuốn sách “Harry Potter và Hoàng Tử Lai”. Người này đã phải nộp phạt và bồi thường cho tác giả J.K. Rowling. Ngoài ra, cũng có nhiều trang web và cửa hàng bán sách khác cũng đã bị kiện hoặc đình chỉ hoạt động vì vi phạm bản quyền của cuốn sách “Harry Potter”.
Những cuộc kiện tụng này đã cho thấy rằng việc vi phạm bản quyền sách là một vấn đề nghiêm trọng và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các bên liên quan. Tuy nhiên, các hoạt động bảo vệ quyền tác giả và quyền sở hữu trí tuệ cũng đã được triển khai để giải quyết vấn đề này.

Năm 2019, một nhà xuất bản ở Trung Quốc đã bị buộc phải rút lại bản in của cuốn sách “Fire and Fury” – Michael Wolff sau khi bị cáo buộc vi phạm bản quyền.

Một nhà xuất bản ở Trung Quốc đã bị buộc phải rút lại bản in của cuốn sách “Fire and Fury” của tác giả Michael Wolff sau khi bị cáo buộc vi phạm bản quyền. Cuốn sách này là một tác phẩm gây chú ý vì nó đưa ra những thông tin rò rỉ về chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Sau khi cuốn sách được phát hành tại Mỹ vào năm 2018, một nhà xuất bản ở Trung Quốc đã sao chép và phát hành trái phép cuốn sách này. Tác giả Michael Wolff và nhà xuất bản gốc đã kiện nhà xuất bản Trung Quốc này vì vi phạm bản quyền. Tuy nhiên, nhà xuất bản Trung Quốc ban đầu đã từ chối thừa nhận việc vi phạm và không đồng ý rút lại bản in của cuốn sách.
Sau đó, tác giả Michael Wolff đã đăng tải một thông điệp trên Twitter cáo buộc rằng các bản sao của cuốn sách được sản xuất trái phép tại Trung Quốc và được phân phối rộng rãi trên thị trường. Thông điệp này đã thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế và khiến cho nhà xuất bản Trung Quốc phải đối mặt với áp lực từ công chúng.
Cuối cùng, nhà xuất bản Trung Quốc đã đồng ý rút lại bản in của cuốn sách và đồng ý trả cho tác giả và nhà xuất bản gốc khoản tiền bồi thường. Tuy nhiên, việc vi phạm bản quyền của cuốn sách này đã gây ra hậu quả nghiêm trọng và ảnh hưởng đến uy tín của các bên liên quan.

Bộ sách “Ai ở sau lưng bạn thế?” của Ehomebooks bị in lậu trên thị trường

Ngày 15/12/2020, Công ty CP Xuất bản và Giáo dục Quảng Văn (Quangvanbooks) nhận được phản hồi của độc giả về trang bán sách online trên Facebook: Tiệm Sách Mẹ Và Bé đang rao bán bản in lậu hai bộ sách: “Ai ở sau lưng bạn thế?” (6 cuốn) và “Giờ chơi của bé” (6 cuốn) mà Quangvanbooks đã mua bản quyền.
Năm 2015, Quangvanbooks đã ký hợp đồng bản quyền và độc quyền phát hành phiên bản tiếng Việt bộ sách “Ai ở sau lưng bạn thế?” với NXB Gentosha Inc. (Nhật Bản). Bộ sách này được Quangvanbooks phát hành dưới thương hiệu Ehomebooks.
Không chỉ có sự chênh lệch lớn về giá, nghiêm trọng hơn, sách in lậu còn vi phạm tính toàn vẹn của tác phẩm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ. Các vi phạm này bao gồm sai lệch nghiêm trọng về: chất lượng hình ảnh, chất lượng nội dung, chất lượng in ấn. Quan trọng hơn cả, sách in lậu chất lượng kém sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tư duy hình ảnh của trẻ.

Do đó, việc bảo vệ quyền tác giả và quyền sở hữu trí tuệ là rất quan trọng, không chỉ ở các nước phát triển mà còn ở các nước đang phát triển. Các cơ quan chức năng cần tiến hành kiểm tra và xử lý các vi phạm bản quyền sách, đồng thời người tiêu dùng cũng cần có ý thức tôn trọng quyền lợi của các tác giả và nhà xuất bản bằng cách mua sách chính hãng và không sao chép hoặc phát hành trái phép các tác phẩm.

Content by Nguyễn Thị Hải Yến